ناپایداری بازار مسکن در شهر تهران: رشد ۷۷۵ برابری قیمت‌ها
ناپایداری بازار مسکن در شهر تهران: رشد ۷۷۵ برابری قیمت‌ها
در سه دهه اخیر، شاخص تورم مصرف‌کننده ۲۸۰ برابر افزایش یافته است، اما میانگین قیمت مسکن در شهر تهران با رشد ۷۷۵ برابری مواجه شده است. این افزایش نشان‌دهنده افزایش شدید قیمت مسکن در شهر تهران است که نسبت به تورم عمومی کشور بسیار بیشتر است.
به نقل از منبع همشهری، در سال جاری، برای اهداف متنوعی تعدادی از زمین‌های روستایی و شهری به تعداد ۵۰۰ هزار قطعه هدف‌گذاری شده‌اند. تا به این لحظه، ۷۵ درصد از تکلیف زمین‌های شهری تحقق یافته و فرآیند واگذاری زمین‌های روستایی از استان کردستان آغاز شده است. وزیر راه و شهرسازی در اظهارات خود به افزایش این هدف‌گذاری در سال آینده اشاره کرده و تعداد کل زمین‌های واگذاری به ۲ میلیون قطعه خواهد رسید.
در چارچوب نهضت ملی مسکن، زمین‌های رایگان به خانوارهای واجد شرایط و متقاضی اختصاص داده می‌شود. همچنین، خانوارهای پرجمعیت که سومین فرزند آن‌ها بعد از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۰ به دنیا آمده است، نیز می‌توانند زمین‌های مسکونی رایگان دریافت کنند. بر اساس آمارها، در سال جاری، تعدادی از زمین‌ها به مجموعاً یک میلیون قطعه برای واگذاری در این دو بخش تعیین شده و این رقم در سال آینده نیز تکرار خواهد شد.
قانون جهش تولید مسکن به عنوان یکی از بخش‌های اصلی از نهضت ملی مسکن، تمرکز بر تأمین زمین مناسب برای ساخت مسکن برای متقاضیان واجد شرایط دارد. بنا به این قانون، واگذاری زمین‌های مسکونی در مناطق روستایی اقدامی بی‌سابقه است که برای اولین بار در دولت سیزدهم پیگیری شده و به‌طور همزمان، واگذاری زمین‌های مناسب برای متقاضیان واجد شرایط در مناطق شهری نیز در حال انجام است.
بنا به ماده ۴ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، دولت مکلف است یک قطعه زمین با حداکثر ۲۰۰ مترمربع برای ساکنان در روستاها یا شهرهای کمتر از ۵۰۰ هزار نفر پس از تولد فرزند سوم (از تاریخ تصویب این قانون) و خانواده‌های دارای چهار فرزند زیر ۲۰ سال را اعطا کند.
وزیر راه و شهرسازی در یک مراسم تحویل ۲۹۰۰ واحد مسکن روستایی به متقاضیان در استان کردستان، به اهمیت واگذاری زمین‌های مسکونی اشاره کرده و اعلام کرده که در سال جاری برای اولین بار در کشور، واگذاری ۵۰۰ هزار قطعه زمین مسکونی در مناطق روستایی هدف‌گذاری شده است، که آغاز این فرآیند با تحویل ۶ هزار قطعه زمین در استان کردستان همزمان با سفر رئیس دولت سیزدهم به این استان آغاز شد.
مهرداد بذرپاش افزود: در زمینه تحویل زمین‌های مسکونی در مناطق شهری نیز هدف‌گذاری شده که تعداد کل ۵۰۰ هزار قطعه زمین تا پایان سال بوده و تا به این لحظه بیش از ۳۷۰ هزار قطعه از آن واگذار شده است، و تا پایان سال کل ۵۰۰ هزار قطعه زمین واگذار خواهد شد.
وی در ادامه با اشاره به تکرار این هدف‌گذاری‌ها در سال آینده، تأکید کرد: تا پایان سال آینده می‌توان گفت که مجموعاً ۲ میلیون قطعه زمین در مناطق شهری و روستایی در قالب‌های گروهی و فردی به متقاضیان تحویل داده خواهد شد.
نهضت واگذاری زمین
زمین یکی از عوامل اصلی افزایش گرانی مسکن به شمار می‌رود، که در دوره‌های تورمی تنش، به سرعت قیمت‌های مسکن را افزایش می‌دهد. به همین علت، در دولت سیزدهم، نهضت واگذاری زمین به متقاضیان واجد شرایط و بالقوه خانوارهای پرجمعیت در دستور کار قرار گرفته است.
این اقدام در ابتدا با اصلاح طرح‌های جامع شهری و طرح‌های هادی روستایی به‌منظور حذف احتکار زمین آغاز شده و امکان تأمین زمین با کاربری مسکونی را فراهم کرده است. در این شرایط، توسعه افقی شهرها ضروری است و دستگاه‌های مسئول زیرساخت و خدمات شهری باید خود را با شرایط جدید هماهنگ کنند.
اهمیت این موضوع به وضوح قابل تشخیص است، زمانی که نقش زمین در تولید و بازار مسکن به‌عنوان موضوعی مورد بررسی قرار می‌گیرد. بر اساس تحقیقات دوره‌ای، تورم بازار مسکن در بلندمدت حدود ۳۰ درصد بیشتر از تورم عمومی کشور است و این امر باعث ایجاد تورم انباشته و مکعب در بازار مسکن شده است.
به تحقیقات، در سه دهه منتهی به سال ۱۴۰۰، در حالی‌که شاخص تورم مصرف‌کننده ۲۸۰ برابر شده، میانگین قیمت مسکن در شهر تهران با رشد ۷۷۵ برابری مواجه بوده است.
تفاوت بسیار چشم‌گیر در تورم مصرف‌کننده و تورم مسکن، انگیزه شده که در همین دوره زمانی ۳۰ ساله، میانگین قیمت زمین با کاربری مسکونی در شهر تهران ۱۱۰۰ برابر افزایش پیدا کند و سهم آن از ارزش واحد مسکونی به‌تدریج افزایش یابد.
این افزایش سهم تا حدی است که در تهران و کلان‌شهرها، بخش عمده پول پرداختی برای تهیه مسکن هزینه زمین آن است و کل هزینه‌های ساخت از جمله مصالح، نیروی کار، مجوزها و… بخش کمتری از ارزش واحد مسکونی را تشکیل می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
