برای شکایت از بیمه تامین اجتماعی به کجا مراجعه کنیم؟| راهنمای کامل

سازمان تامین اجتماعی ایران، یک سازمان دولتی است که وظیفه‌ی ارائه خدمات بیمه‌ای و حمایتی به کارگران، بازنشستگان، مستمری‌بگیران و خانواده‌های آنان را بر عهده دارد. این سازمان در سال 1336 تاسیس شد و در حال حاضر، بزرگترین سازمان بیمه‌ای در ایران به شمار می‌رود.

خدمات اصلی سازمان تامین اجتماعی عبارتند از:

• بیمه بازنشستگی: این بیمه به بیمه شدگان این امکان را می‌دهد که پس از رسیدن به سن بازنشستگی، مستمری دریافت کنند.
• بیمه بیکاری: این بیمه به افرادی که به طور غیرارادی شغل خود را از دست داده‌اند، مقرری ماهانه پرداخت می‌کند.
• بیمه ازکارافتادگی: این بیمه به افرادی که به دلیل بیماری یا حادثه، قادر به کار کردن نیستند، مستمری پرداخت می‌کند.
• بیمه فوت: در صورت فوت فرد بیمه شده، به بازماندگان وی مستمری و سایر مزایا تعلق می‌گیرد.
• مستمری بازنشستگی از کارافتادگی: این مستمری به افرادی که به دلیل بیماری یا حادثه، قبل از رسیدن به سن بازنشستگی از کار افتاده‌اند، تعلق می‌گیرد.
• غرامت دستمزد: این غرامت به کارگرانی که به دلیل حادثه حین کار، دچار آسیب دیدگی شده‌اند، پرداخت می‌شود.
• کمک هزینه بارداری و زایمان: این کمک هزینه به زنان بیمه شده‌ای که زایمان می‌کنند، تعلق می‌گیرد.
• کمک هزینه مهدکودک: این کمک هزینه به خانواده‌های دارای فرزند زیر 7 سال، تعلق می‌گیرد.

برای شکایت از بیمه تامین اجتماعی به کجا مراجعه کنیم؟

برای شکایت از بیمه تامین اجتماعی، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید:

مراجعه حضوری:

• شعبه تامین اجتماعی: می‌توانید به شعبه تامین اجتماعی محل سکونت خود مراجعه کنید و فرم شکایت را تکمیل و به همراه مدارک مورد نیاز ارائه دهید.
• اداره کل بازرسی، رسیدگی به شکایات و تعهدات سازمان تامین اجتماعی: این اداره در تهران واقع شده است و شما می‌توانید به صورت حضوری به آن مراجعه کنید.

مراجعه غیرحضوری:

• سامانه ارتباط مردمی سازمان تامین اجتماعی (سامد): با شماره گیری 1420 می‌توانید به صورت تلفنی شکایت خود را ثبت کنید.
• آپلود مدارک و ثبت شکایت از طریق وب سایت سازمان تامین اجتماعی: می‌توانید با مراجعه به https://tamin.ir/page/bazresi و ورود به بخش “شکایات”، مدارک خود را آپلود و شکایت خود را ثبت کنید.

مراجعه به مراجع قضایی:

• دیوان عدالت اداری: در صورتی که از نتیجه رسیدگی به شکایت خود در سازمان تامین اجتماعی ناراضی باشید، می‌توانید به دیوان عدالت اداری مراجعه کنید.

نکات مهم:

• در هنگام ثبت شکایت، باید مدارک و مستندات مربوط به موضوع شکایت خود را ارائه دهید.
• به شما یک کد رهگیری ارائه می‌شود که می‌توانید با استفاده از آن، از وضعیت رسیدگی به شکایت خود مطلع شوید.
• در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، می‌توانید با مرکز تماس سازمان تامین اجتماعی به شماره 1420 تماس بگیرید.

شکایت از تامین اجتماعی در دیوان عدالت اداری چگونه است؟

دو نوع اصلی شکایت از سازمان تامین اجتماعی در دیوان عدالت اداری عبارتند از:

1. شکایت از سوی افراد بیمه شده:

• این دسته از شکایات مربوط به مواردی است که افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، به دلیل تضییع حقوقشان، از تصمیمات یا اقدامات سازمان ناراضی هستند.
• ذینفعان سازمان تامین اجتماعی، شامل بیمه شدگان، بازنشستگان، مستمری بگیران و کارفرمایان، می‌توانند در صورت بروز مشکل، از طریق دیوان عدالت اداری پیگیر احقاق حقوق خود باشند.

2. ابطال بخشنامه‌های خلاف قانون:

• در این نوع شکایت، اشخاص حقیقی یا حقوقی به دنبال ابطال بخشنامه‌ها یا دستورالعمل‌هایی هستند که توسط سازمان تامین اجتماعی صادر شده و مغایر با قوانین و مقررات تشخیص داده می‌شود.
• گاهی اوقات، ممکن است بخشنامه‌هایی از سوی سازمان به تصویب برسد که خارج از اختیارات یا مغایر با قوانین باشد. در چنین مواردی، اشخاص ذینفع می‌توانند با طرح شکایت در دیوان عدالت اداری، خواستار ابطال آن بخشنامه شوند.

دلایل شکایت از تامین اجتماعی:

• تاخیر در انجام تعهدات: تاخیر در پرداخت مستمری، غرامت دستمزد، هزینه‌های درمانی و سایر تعهدات سازمان به بیمه شدگان.
• اعمال قوانین مغایر با قانون: اجرای قوانین و مقرراتی که مغایر با قوانین مصوب جمهوری اسلامی باشد و موجب تضییع حقوق افراد شود.
• تخلفات کارکنان: عدم رعایت قوانین و مقررات توسط کارکنان سازمان و یا عدم آگاهی آنها از نحوه اجرای صحیح قوانین.
• مشکلات مربوط به بیمه بیکاری: عدم اجرای صحیح مقررات مربوط به بیمه بیکاری، ناهماهنگی بین اداره کار و تامین اجتماعی در این زمینه.
• ابهام در بخشنامه‌ها: وجود ابهام در بخشنامه‌های ابلاغی سازمان که موجب تفسیرهای مختلف و ناهماهنگی در اجرای قانون می‌شود.
• سلب امتیاز بدون دلیل: سلب امتیازات قانونی از بیمه شدگان بدون ارائه دلیل و مدرک قانونی.
• عدم اجرای احکام قضایی: عدم تمکین سازمان به احکام صادر شده از سوی مراجع قضایی ذیصلاح.

پیگیری تخلفات سازمان تامین اجتماعی در دیوان عدالت اداری: راهنمای گام به گام

بر اساس مصوبات مربوط به حل اختلافات با دستگاه‌های اجرایی، دیوان عدالت اداری مرجع رسیدگی به شکایات علیه این سازمان‌ها، از جمله سازمان تامین اجتماعی، است.

اگر از اقدامات سازمان تامین اجتماعی ناراضی هستید و معتقدید حق شما ضایع شده است، می‌توانید با وکلا مشورت کرده و به صورت قانونی در دیوان عدالت اداری پیگیر احقاق حقوق خود باشید.

مراحل پیگیری شکایت در دیوان عدالت اداری:

1. جمع آوری مستندات:
   • اسناد و مدارک مربوط به پرونده خود را جمع آوری کنید.
   • هر گونه مدرکی که نشان دهنده تخلف سازمان تامین اجتماعی باشد، مانند نامه‌ها، بخشنامه‌ها، احکام و غیره را جمع آوری کنید.
2. تنظیم دادخواست:
   • با مراجعه به وکلای متخصص در امور دیوان عدالت اداری، دادخواستی تنظیم کنید که در آن جزئیات تخلف سازمان تامین اجتماعی و خواسته شما به طور کامل شرح داده شده باشد.
3. ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری:
   • به همراه مدارک و مستندات خود به یکی از شعب دیوان عدالت اداری مراجعه کنید و دادخواست خود را ثبت کنید.
4. بررسی پرونده در شعبه دیوان:
   • پرونده شما در شعبه مربوطه دیوان عدالت اداری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
   • در صورت نیاز، از شما خواسته می‌شود تا در شعبه حاضر شده و توضیحات خود را ارائه دهید.
5. صدور رای توسط شعبه:
   • شعبه دیوان عدالت اداری پس از بررسی پرونده، رای خود را صادر می‌کند.
6. اعتراض به رای (اختیاری):
   • در صورت عدم رضایت از رای شعبه، می‌توانید ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای، به آن اعتراض کنید.
7. بررسی مجدد پرونده در هیئت عمومی دیوان (در صورت اعتراض):
   • در صورت اعتراض، پرونده شما به هیئت عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع داده می‌شود و مجددا مورد بررسی قرار می‌گیرد.
8. صدور رای نهایی توسط هیئت عمومی:
   • هیئت عمومی دیوان عدالت اداری رای نهایی را در خصوص پرونده شما صادر می‌کند.
   • رای هیئت عمومی قطعی و لازم الاجرا است.

سوالات متداول:

1. چه کسانی می‌توانند از سازمان تامین اجتماعی شکایت کنند؟

• بیمه شدگان:

  • هر فردی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دارد، در صورت نارضایتی از اقدامات، تصمیمات یا احکام این سازمان، می‌تواند نسبت به آن شکایت کند.
  • این شامل مواردی مانند عدم پرداخت مستمری، غرامت دستمزد، کمک هزینه‌ها و سایر تعهدات سازمان، همچنین اعتراض به تصمیمات مربوط به ازکارافتادگی، بازنشستگی، بیکاری و غیره می‌شود.

• کارفرمایان:

  • کارفرمایانی که به سازمان تامین اجتماعی حق بیمه پرداخت می‌کنند، در مواردی مانند ابطال بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های خلاف قانون، یا اعتراض به مطالبات سازمان مبنی بر پرداخت حق بیمه معوقه، می‌توانند شکایت خود را به دیوان عدالت اداری ارجاع دهند.

• سایر اشخاص:

  • در برخی موارد، اشخاص ثالثی که به نوعی با سازمان تامین اجتماعی در ارتباط هستند، مانند ذینفعان مستمری‌بگیران، می‌توانند در صورت تضییع حقوقشان، نسبت به این سازمان شکایت کنند.

2. در چه مواردی می‌توان از سازمان تامین اجتماعی شکایت کرد؟

• تاخیر یا عدم پرداخت تعهدات:

  • هر گونه تاخیر یا عدم پرداخت مستمری، غرامت دستمزد، کمک هزینه‌ها و سایر تعهدات سازمان تامین اجتماعی، قابل پیگیری از طریق دیوان عدالت اداری است.

• تصمیمات خلاف قانون:

  • در صورت صدور احکام، تصمیمات یا بخشنامه‌هایی از سوی سازمان تامین اجتماعی که مغایر با قوانین و مقررات باشد، می‌توان نسبت به آنها شکایت کرد.

• عدم رعایت قوانین و مقررات:

  • اگر کارکنان سازمان تامین اجتماعی قوانین و مقررات مربوط به بیمه را به درستی رعایت نکنند و این امر موجب تضییع حقوق بیمه‌شدگان شود، می‌توان از آنها شکایت کرد.

• ابهام در بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها:

  • در مواردی که بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های سازمان تامین اجتماعی دارای ابهام باشد و این ابهام موجب تضییع حقوق بیمه‌شدگان شود، می‌توان نسبت به آنها شکایت کرد.

• سلب امتیاز بدون دلیل:

  • اگر سازمان تامین اجتماعی بدون دلیل و مدرک قانونی، امتیازات قانونی بیمه‌شدگان را سلب کند، می‌توان از آنها شکایت کرد.

• عدم اجرای احکام قضایی:

  • در صورتیکه سازمان تامین اجتماعی از اجرای احکام صادر شده از سوی مراجع قضایی ذی‌صلاح خودداری کند، می‌توان از آنها شکایت کرد.

3. چگونه می‌توان از سازمان تامین اجتماعی شکایت کرد؟

• مراجعه به شعب دیوان عدالت اداری: رایج‌ترین روش شکایت از سازمان تامین اجتماعی، مراجعه به شعب دیوان عدالت اداری است. برای این کار باید با مراجعه به یکی از شعب دیوان عدالت اداری، دادخواست تنظیم و به همراه مدارک و مستندات ارائه کنید.
• مراجعه به مراجع ذیصلاح دیگر: در برخی موارد، می‌توان از طریق مراجع ذیصلاح دیگر مانند اداره کار و امور اجتماعی، وزارت کار و تعاون و رفاه اجتماعی و یا مراجع قضایی، به دنبال احقاق حقوق خود بود.

4. مدارک لازم برای شکایت از سازمان تامین اجتماعی چه هستند؟

• کپی کارت ملی:
• کپی شناسنامه:
• مدارک مربوط به پرونده (مانند نامه‌ها، بخشنامه‌ها، احکام و غیره):
• فرم تکمیل شده شکایت:

5. هزینه شکایت از سازمان تامین اجتماعی چقدر است؟

• هزینه ثبت شکایت در سامانه ارتباط مردمی سازمان تامین اجتماعی (سامد) رایگان است.
• هزینه ثبت شکایت از طریق پورتال الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی 5000 تومان است.
• هزینه ارسال پیامک به شماره 3000741420 برای ثبت شکایت 2000 تومان است.
• هزینه شکایت از طریق دیوان عدالت اداری به تعرفه‌های این دیوان بستگی دارد.

6. مدت زمان رسیدگی به شکایت از سازمان تامین اجتماعی چقدر است؟

• مدت زمان رسیدگی به شکایت در سامانه ارتباط مردمی سازمان تامین اجتماعی (سامد) حداکثر 30 روز است.
• مدت زمان رسیدگی به شکایت از طریق پورتال الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی حداکثر 20 روز است.
• مدت زمان رسیدگی به شکایت از طریق دیوان عدالت اداری ممکن است زمان‌بر باشد.

7. در صورت اثبات تخلف سازمان تامین اجتماعی، چه اتفاقی می‌افتد؟

• در صورت اثبات تخلف سازمان تامین اجتماعی، دیوان عدالت اداری می‌تواند سازمان را به جبران خسارات شاکی محکوم کند.
• همچنین ممکن است دیوان عدالت اداری سازمان را به انجام تعهدات خود و یا اصلاح رویه خود ملزم کند.

8. آیا می‌توان از رای دیوان عدالت اداری در مورد شکایت از سازمان تامین اجتماعی تجدید نظر خواهی کرد؟

بله، در برخی موارد امکان تجدید نظر خواهی از رای دیوان عدالت اداری وجود دارد. برای این کار باید ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای، به آن اعتراض کنید و پرونده شما به هیئت عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع داده خواهد شد.

9. اگر از سازمان تامین اجتماعی شکایت کنیم، آیا حسابمان مسدود می‌شود؟

خیر، طرح شکایت از سازمان تامین اجتماعی به هیچ وجه موجب مسدود شدن حساب شما نخواهد شد.

10. آیا می‌توان همزمان از سازمان تامین اجتماعی در دو مرجع مختلف شکایت کرد؟

خیر، طرح شکایت از یک موضوع واحد در دو مرجع مختلف، مجاز نیست. در صورتی که قبلاً از سازمان تامین اجتماعی در یکی از مراجع ذیصلاح شکایت کرده‌اید، نمی‌توانید مجدداً در خصوص همان موضوع در مرجع دیگری شکایت کنید.

ممنون که تا پایان مقاله “برای شکایت از بیمه تامین اجتماعی به کجا مراجعه کنیم” همراه ما بودید.

بیشتر بخوانید:

• ثبت درخواست تکفل پدر و مادر در بیمه تامین اجتماعی چگونه است؟ + آموزش تصويري
• چه موقع بیمه تامین اجتماعی قطع می شود؟
• چگونه همسر خود را بیمه تامین اجتماعی کنیم؟
• چگونه فرزند خود را بیمه تامین اجتماعی کنیم؟
• مشاهده سوابق  بیمه تامین اجتماعی
• چگونه خود را بیمه تامین اجتماعی کنیم؟